Waarom beleggen aantrekkelijk én noodzakelijk kan zijn

In een tijd van momenteel steeds lagere rentes en hoge inflatie verliezen spaarders vrijwel gegarandeerd koopkracht. Terwijl banken nauwelijks rente vergoeden op spaargeld, blijft de Belastingdienst uitgaan van een fictief rendement dat vaak hoger ligt dan wat spaarders daadwerkelijk realiseren.

Hierdoor ontstaat een situatie waarin het aanhouden van spaargeld niet alleen weinig oplevert, maar onder aan de streep zelfs geld kost. Voor wie vermogensgroei nastreeft, of simpelweg zijn financiële toekomst veilig wil stellen, is beleggen niet langer een optie, maar eerder een noodzaak geworden.

Sparen levert steeds minder op

De gemiddelde spaarrente in Nederland lag jarenlang onder de inflatie. Wie bijvoorbeeld in 2024 €10.000 spaarde tegen 1 - 1,5 procent rente bij een grootbank, zag zijn koopkracht dalen, aangezien de inflatie daarboven kwam.

Daarbovenop komt nog de vermogensrendementsheffing. Voor vermogens boven de vrijstellingsgrens (in 2025: € 57.684 voor alleenstaanden en € 115.368 voor fiscale partners) rekent de fiscus met fictieve rendementen van 1,44 % voor spaargeld en 5,88 % voor beleggingen en overige bezittingen.

Spaarders die nauwelijks feitelijk rendement behalen, helemaal gezien de inflatie, worden dus feitelijk belast alsof zij 1,44 % rendement hebben behaald, terwijl hun werkelijke rendement vaak veel lager ligt.

Die scheefgroei maakt beleggen aantrekkelijker, of zelfs noodzakelijk, om het vermogen niet te zien verdampen. Maar die overstap vraagt wel om inzicht, voorbereiding en discipline.

Waarom beleggen vaak meer oplevert

Historisch gezien levert beleggen in aandelen op de lange termijn gemiddeld zo'n 7 procent rendement per jaar op. Zelfs met conservatieve aannames is dat fors meer dan de rente op een spaarrekening.

Een rekenvoorbeeld maakt het verschil concreet. Stel, je belegt €10.000 tegen 5 procent gemiddeld rendement per jaar. Na 10 jaar groeit dat bedrag tot ongeveer €16.300. Zet je datzelfde bedrag 10 jaar op een spaarrekening met 1 procent rente, dan kom je uit op slechts €11.050.

De keerzijde, risico’s en schommelingen

Beleggen biedt dus kansen op rendement, maar het risico ligt wezenlijk hoger dan bij sparen. Beurskoersen schommelen, en zeker op de korte termijn kan dat zorgen voor flinke verliezen. Een belangrijk begrip in dit verband is volatiliteit, de mate waarin koersen op en neer gaan.

De koers van de AEX sinds 1999:

Deze onzekerheid is voor veel beginnende beleggers moeilijk te hanteren.

Toch is de kans op verlies op de lange termijn kleiner dan men vaak denkt. Onderzoek laat zien dat de kans op een negatief rendement bij een beleggingshorizon van 1 jaar ruim 30 procent kan zijn, maar dat deze kans daalt tot minder dan 5 procent bij een horizon van 15 jaar. Dit onderstreept het belang van een lange adem bij beleggen.

Wanneer beleggen niet verstandig is

Hoewel het op papier aantrekkelijk lijkt, is beleggen niet voor iedereen geschikt. Er zijn duidelijke voorwaarden waaraan je moet voldoen voordat je de stap maakt:

• Gebruik geen geld dat je op korte termijn nodig hebt, heb je plannen waarvoor je het geld binnen vijf jaar nodig hebt? Dan is beleggen risicovol. De waarde kan dalen, en er is geen garantie dat het binnen korte tijd herstelt.

• Zorg voor een financiële buffer, onverwachte kosten, een kapotte auto of plotseling baanverlies, vereisen snel beschikbaar geld. Een buffer van drie tot zes maanden vaste lasten op een spaarrekening is een verstandige basis.

• Beleg niet met geleend geld, beleggen met geleend kapitaal vergroot het risico enorm. Als je beleggingen dalen in waarde, zit je met schuld, en verlies.

• Beleg alleen als je met schommelingen kunt omgaan, koersdalingen horen erbij. Als je wakker ligt van roodgloeiende cijfers in je portefeuille, past beleggen misschien niet bij je.

Daarnaast vereist succesvol beleggen discipline en rust. Paniekverkopen na een dip leiden vaak tot grote verliezen. Wie zich aan een strategie houdt, en niet meegaat in de waan van de dag, heeft statistisch gezien meer kans op succes.

Wat is een beleggingsprofiel, en waarom is het belangrijk?

Voordat je begint met beleggen is het verstandig om je beleggingsprofiel te bepalen. Dit profiel brengt in kaart hoeveel risico je bereid, en in staat bent te nemen. Het is gebaseerd op je financiële situatie, je kennis van beleggingen, je beleggingsdoel, en vooral je risicotolerantie.

Er zijn grofweg vijf typen profielen, van defensief tot offensief:

• Defensief, weinig risico, vooral obligaties en liquide middelen

• Matig defensief, iets meer risico, mix van obligaties en aandelen

• Neutraal, evenwicht tussen risico en rendement

• Matig offensief, meer focus op aandelen, minder op bescherming

• Offensief, nadruk op aandelen, hoge risico’s maar ook kans op hoog rendement

Je beleggingsprofiel helpt je om passende keuzes te maken, en voorkomt dat je in stressmomenten irrationele beslissingen neemt. Het profiel is bovendien wettelijk verplicht als je via een bank of broker gaat beleggen.

De juiste manier om te starten met beleggen

Voor wie overweegt om te gaan beleggen, is het verstandig om gestructureerd te werk te gaan. Een stappenplan helpt je om gefaseerd, en doordacht de markt te betreden:

1. Bepaal je financiële doelen, wil je een aanvullend pensioen opbouwen, een huis kopen of gewoon je vermogen laten groeien?

2. Maak een overzicht van je financiën, wat is je maandelijkse buffer? Heb je schulden? Welk bedrag kun je missen?

3. Kies je beleggingsprofiel, laat dit eventueel toetsen via een bank of financiële planner.

4. Verdiep je in beleggingsvormen, kies je voor indexfondsen, ETF’s, aandelen of duurzaam beleggen?

5. Kies een beleggingsplatform, let op kosten, gebruiksgemak en toezicht (vergunning van AFM en DNB).

6. Start klein en spreid je risico’s, bouw gespreid op via maandelijkse inleg of spreid over sectoren en regio’s.

7. Evalueer periodiek en blijf bij je plan, laat je niet leiden door hype of angst.

Manieren om te beleggen, passief of actief?

Er zijn twee hoofdroutes binnen beleggen, passief en actief.

• Passief beleggen gebeurt via indexfondsen of ETF’s, die simpelweg een index volgen zoals de AEX of S&P 500. Dit is goedkoop, transparant en vergt weinig kennis. Gemiddeld presteren deze fondsen beter dan actief beheerde fondsen, vooral na kosten.

• Actief beleggen houdt in dat je zelf, of via een fondsbeheerder, probeert beter te presteren dan de markt, door in te spelen op kansen en risico’s. Dit kan lonen, maar brengt ook hogere kosten met zich mee.

Voor beginnende beleggers is passief beleggen vaak de meest verstandige start. Je profiteert van brede spreiding, en lage kosten, zonder dat je dagelijks de markt hoeft te volgen.

Beleggen als bouwsteen voor je financiële toekomst

Beleggen is geen gegarandeerde route naar rijkdom, maar wel een krachtig instrument voor wie op lange termijn waarde wil opbouwen. Zeker in een omgeving van lage rentes, hogere belastingen op vermogen, en stijgende levensverwachting, vormt beleggen een belangrijk onderdeel van vermogensplanning.

Maar beleggen is geen spel. Het vereist voorbereiding, inzicht, en emotionele stabiliteit. Wie bewust belegt met eigen middelen, passend bij zijn profiel en doelen, vergroot de kans op succes aanzienlijk. Niet iedereen hoeft belegger te worden, maar iedereen zou moeten begrijpen wat de mogelijkheden en risico’s zijn.

Voor wie financieel zelfstandig wil blijven, is de vraag ‘waarom beleggen?’ niet alleen actueel, maar ook strategisch van belang. De echte vraag is dan, kun je het je veroorloven om níet te beleggen?

Wie serieus aan de slag wil met beleggen, heeft meer nodig dan alleen kennis en discipline, het begint met het kiezen van een betrouwbare broker. De juiste broker bepaalt niet alleen hoeveel kosten je betaalt, maar ook hoe gebruiksvriendelijk, veilig en effectief je kunt beleggen.

Hieronder vind je een overzicht van verschillende brokers in Nederland, zodat je eenvoudig kunt vergelijken welke het beste past bij jouw doelen, profiel en manier van beleggen.